چک ولو و انواع آن
چک ولو اجازه عبور سیال تنها در یک جهت را می دهد و مانع از برگشت جریان می شود. به همین دلیل به این مدل شیرها، شیرهای غیربازگشتی یا یک طرفه نیز می گویند.
این مدل شیرها در اندازه و سایزهای مختلف برای فشارهای متفاوتی طراحی شده است.
چک ولوها معمولا در لوله ها و دیگر دستگاه ها یا تجهیزات مشابه به کار می روند. اگرچه این شیر کنترلی در شکلها، اندازه و عملکردهای متفاوتی طراحی شده است، اما همه مدل های آن اصول اولیه عملکردی یکسانی دارند. تمامی چک ولوها معمولا از سه قسمت اصلی تشکیل شده‌اند:
- پورت ورودی که اجازه ورود مایع به شیر را می دهد.
- بدنه شیر که سیال از آن عبور می کند.
- پورت خروجی که اجازه خروج سیال از شیر را می دهد.
تکنولوژی های متفاوتی برای تنظیم جریان سیال در ورودی و خروجی شیر به کار رفته است. اگرچه مدل های مختلف چک ولو ممکن است قطعات یکسانی نیز داشته باشند اما در عملکرد و اندازه و متریال می توانند متفاوت باشند.
چک ولو Single Disc
این مدل شامل دیسک دایره‌ای می شود که با آمدن جریان سیال باز و در صورت جریان بازگشتی دیسک بسته می شود. این مدل برای سیستم هایی که جریان برگشتی زیاد است انتخاب مناسبی نمیباشد، به دلیل اینکه دیسک بعد از یک مدت عملکردش دچار اختلال می شود.
با وجود اینکه این مدل چک ولو را در هر دو حالت عمودی و افقی می توان نصب کرد اما توصیه می شود که در حالت افقی از آن استفاده شود.
چک ولو ویفری یا Double Disc
این مدل از دو نیم دیسک دایره ای تشکیل شده است که به یک دیگر وصل شده‌اند. هنگامی که جریان در جهت مستقیم حرکت می‌کند دو دیسک حالت تا شده دارند و مانعی برای عبور جریان نیستند، اما با برگشت جریان به صورت یک دایره کامل در آمده و مانع از عبور سیال می شوند.
دیسک ها معمولا بین دو فلنج نصب می شوند و در سیستم هایی به کار می روند که سیال مایع است. این مدل معمولا کاربرد بالایی به دلیل طراحی جمع و جور و قیمت ارزان تر دارد.
چک ولو Lift
ساختار این مدل شامل یک دیسک می شود. اگر ساختار چک ولو شامل فنر نیز شود می توان آن را به صورت افقی یا عمودی نصب کرد. اما اگر چک ولو فاقد فنر باشد باید به صورت افقی نصب شود تا نیروی گرانش مانع عملکرد درست شیر نشود.
چک ولو Ball
در این مدل ساختار داخلی چک ولو شامل یک فنر یا یک توپ می شود. زمانی که جریان سیال باز می گردد، توپ در داخل سیت قرار می گیرد و مانع از بازگشت جریان می شود.
این مدل محبوبترین و پرکاربردترین شیر غیربازگشتی در صنایع است. این مدل را حتی در حالتی که سیال ویسکوزیته بالایی دارد نیز می توان استفاده کرد. زیرا با توجه به حرکت آزادانه توپ، فشار به صورت یکسان توزیع می شود و بدنه داخلی شیر تمیز باقی می ماند.
چک ولو Silent or Center Guide
این مدل مشابه چک ولو مدل lift است. طراحی این مدل به صورتی است که سر و صدا به حداقل برسد.
